پلاتین که در تولید مبدلهای کاتالیستی موتورهای دیزلی بکار می‌رود، در پی رسوایی تقلب فولکس واگن در تست آلایندگی، به کمترین قیمت در شش سال و نیم گذشته سقوط کرد.

به گزارش ایسنا، این فلز ارزشمند که در ماه‌های اخیر به دلیل نگرانیهای مربوط به کندی رشد اقتصاد جهانی تضعیف شده است، چهارشنبه گذشته به سطح ۹۲۶ دلار در هر اونس سقوط کرد که کمترین قیمت از ژانویه سال ۲۰۰۹ بود.

خودروساز آلمانی فولکس واگن پس از اینکه اقرار کرد حداکثر ۱۱ میلیون خودرو مجهز به نرم افزاری هستند که در تستهای آلایندگی تقلب می‌کند، با تحقیقات کیفری آمریکا و همچنین اقدامات حقوقی در سراسر جهان روبروست.

رسوایی بر سر این نرم افزار که در زمان تست شدن میزان آلایندگی خودرو، کنترلهای آلایندگی را فعال و در زمان رانندگی معمولی آنها را غیرفعال می‌کند موجب شد مارتین وینترکورن، مدیرعامل فولکس واگن از سمت خود استعفا کند.

به گفته دیوید پاپیه، تحلیلگر ئی تی ایکس کپیتال، پلاتین در پی این رسوایی که صنعت خودرو را گرفتار کرده است، با تقاضای کمتری روبروست.

خشم عمومی از تقلب فولکس واگن باعث نگرانی سرمایه گذاران از آسیب دیدن اعتماد مصرف کنندگان به خودروهای دیزلی شد که در مبدلهای کاتالیستی آنها از پلاتین استفاده می‌شود. این فلز قطعه مهمی از مبدلهای کاتالیستی است که آلاینده‌های منتشر شده از موتور را جذب می‌کند.

پلاتین عمدتا برای اهداف صنعتی استفاده می‌شود و حدود نیمی از تقاضای جهانی برای این فلز مربوط به تولید مبدلهای کاتالیستی برای خودروهای دیزلی است.

فولکس واگن که برندهایی شامل آئودی، فولکس واگن، سیت و اسکودا دارد، بزرگترین خودروساز جهان از نظر میزان فروش در نیمه اول امسال بوده است.

به گفته اوله هانسن، تحلیلگر ساکسو بانک، علت اینکه پلاتین از چشم سرمایه گذاران افتاده است، استفاده از این فلز در ساخت مبدلهای کاتالیستی موتورهای دیزلی است.

این رسوایی پرسشهایی را درباره آینده موتورهای دیزلی مطرح کرده است و به معنای کمتر شدن تقاضا برای پلاتین است.

در این بین قیمت پالادیم که در خودروهای بنزینی بکار می‌رود، در نتیجه رسوایی فولکس واگن صعود کرد.

هر اونس پالادیم در معاملات روز جمعه تا ۶۷۷ دلار صعود کرد که بالاترین قیمت در حدود سه ماه گذشته بود.

به گفته تحلیلگران بانک هلندی ABN Amro، مصرف کنندگان ممکن است به خودروهای بنزینی روی بیاورند که در مبدلهای کاتالیستی موتورهایشان از پالادیم استفاده می‌شود. چنین انتظاری از قیمت پالادیم پشتیبانی می‌کند و باعث می شود پالادیم در میان سایر فلزات ارزشمند عملکرد بهتری داشته باشد.

با وجود کمبود عرضه در بازار پلاتین، قیمت این فلز از ابتدای امسال تحت تاثیر نگرانی‌ها نسبت به کندی اقتصاد جهانی بویژه چین حدود ۲۳ درصد نزول کرده است.

بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، تحلیلگران هشدار داده اند اختلاف قیمت پلاتین و پالادیم در هفته‌ها و ماه‌های آتی ممکن است بیشتر شود.

پلاتین پیش از تحولات اخیر، به دلیل پیش بینی اشباع عرضه در بازار این فلز، روند نزولی پیدا کرده بود. از سوی دیگر به گفته تحلیلگران و معامله گران، اقدام سرمایه گذاران در فروش سهمشان در صندوقهای سرمایه گذاری تحت پشتیبانی پلاتین قیمتهای آن را تحت فشار بیشتری قرار داده بود.

به گزارش صبحانه، در این گزارش آمده است: وقتی سوراخ روی آستین مرد تقریبا ۳۵ ساله که در مترو وسایل می‌فروشد مشخص شد، او اصلا خجالت‌زده نبود. برعکس او اینگونه فریاد می‌زد تا وسایلش را که در کیسه‌ای محکم بودند به مردم بفروشد: آقایان عزیز، جوانان خوشتیپ من «میکرو تاچ» را در تخفیف گذاشتم. از این وسیله برای پیرایش ابرو و موهای گوشتان، فقط ۱۰ هزار تومان! آقایان عزیز، شما می‌توانید ۳۰ هزار تومان پول این مارک را بدهید ولی آتش زدم به مالم؛ آن‌ها را فقط ۱۰ هزار تومان می‌فروشم. اینها را الان بخرید و زندگی «برند جدیدتان» را شروع کنید.

پس از اینکه این مرد ۳۵ ساله قولی در رابطه با زندگی جدید می‌دهد، سرنشینان مترو سرشان را می‌چرخانند و با خستگی می‌خندند. این فروشنده یکی از صدها و شاید هزاران فروشنده مترو تهران است.

حتی با استعداد طنز این مرد، تعداد مشتری بسیار کم است، حتی کسانی که او را برای نگاه کردن به جعبه «میکرو تاچ» نگه داشتند بیشتر علاقه دارند تا خودشان را برای چند ثانیه سرگرم کنند. خوشبختانه یک مرد جوان ۱۰ هزار تومان از جیبش درمی‌آورد و به این مرد می‌دهد. بقیه مردم که از آفتاب تابستان خسته‌اند سکوت می‌کنند و ترجیح می‌دهند تا صدای دستگاه تهویه هوا با صدای فروشنده رقابت کند.

فروشنده به مرد جوانی که ۱۰ هزار تومان از او «میکرو تاچ» را خریده بود گفت: این دستگاه باتری های خوبی ندارد. من یک مرد راستگو هستم و در تجارت این خیلی مهم است که صادق باشید، برو و باتری را عوض کن.

خط ۱ متروی تهران از تجریش تا کهریزک می‌رود یعنی از شمال تهران تا جنوب این شهر و به این معناست که مترو بعد از ایستگاه قلهک پر خواهد شد. ۲۰ ثانیه پس از اینکه فروشنده «میکرو تاچ» از واگن خارج شد، فروشنده دیگری ظاهر شد، یک پسر ۱۲ ساله با یک دفتر کوچک در دست راستش و کیفی نیز در دست چپش. وقتی او به جلوی کابین رسید به آرامی نشست کیف را میان دو پایش قرار داد هدفونش را گوشش در آورد.

این پسر ۱۲ ساله با اعتماد به نفس، نفس عمیقی کشید و وقتی چند نفر از مسافران مترو منتظر شدند تا او حرف بزد، به صورت یکی از مسافران نگاه کرد، لبخندی زد و شروع کرد: خانم‌ها و آقایان، دوستان عزیز، لطفا چند لحظه به من توجه کنید (این حرف‌های قلمبه سلمبه برای یک بچه ۱۲ ساله منجر شد بعضی از مسافران بخندند) امروز من می‌خواهم یک فرصت پیشنهاد کنم که بچه‌هایتان را با یک قیمت بسیار بسیار کم خوشحال کنید. اینها دفترچه‌های عادی نیستند، اینها دفترهایی جادویی هستند، یا به زبان آکادمیک فارسی «کتاب‌های با تصویرهای متحرک».

هر دفتر شامل ۵۰ عکس است که حرکت می‌کنند کافی است شما این برگه را روی آنها بگذارید. به علاوه این دفترچه شبیه به فیلم‌های بی‌صدا هستند مانند فیلم‌های سال‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ البته یک فرقی وجود دارد، این دفترچه‌ها به برق نیاز ندارند. بیایید وقت را تلف نکنیم، من می‌دانم زیر فشار این تحریم‌ها سوال شما قیمت این دفترچه‌ها است.

من می‌خواهم به شما هشدار دهم اگر گوش‌های ضعیفی دارید گوش‌هایتان را بگیرید! نه شوخی می‌کنم، نگران نباشید قیمت دفترچه‌ها فقط هزار تومان است، قیمت برگه نیز هزار تومان است یعنی روی هم می‌شود دو هزار تومان. این را الان برای کودک و نوه‌تان بگیرید تا آنها را واقعا خوشحال کنید. این دفترچه آنها را آن قدر شیفته خواهد کرد تا دیگر از شما نمی‌خواهند به سینما بروند.

پس از این حرف‌ها تقریبا تمام مسافران شروع به خندیدن کردند و بعضی نیز در گوش هم حرف زدند. به نظر می‌رسد حرف‌های زیاد این پسر ۱۲ ساله موثر بود؛ حدود ۱۰ مسافر «دفتر جادویی» را خریدند.

اگرچه شورای تهران با حضور این فروشنده‌ها مخالف است اما بعضی از مسافران مترو از حضور اینگونه فروشنده‌ها خوشحالند.

علیرضا یک مسافر مترو که هر روز از طالقانی به میرداماد می‌رود می‌گوید: باور کنید اینها بهترین هنرپیشه‌ها هستند؛ نمایشی که آنها در مترو انجام می‌دهند باعث می‌شود شما همه خستگی که دارید را فراموش کنید. من از تخفیف‌های آنها لذت می‌برم گاهی نیز از آنها خرید می‌کنم. آنها معمولا وسایل خوب و مفیدی را می‌فروشند. همین چند روز پیش من با هزار تومان از آنها یک چراغ قوه خریدم؛ نصف قیمتی که شما در بیرون پیدا می‌کنید.

از پاییز سال ۲۰۱۳ شورای شهر تهران و مسئولان مترو در تلاش هستند تا فروشنده‌ها را از قطارهای متروها خارج کنند. در بلندگوها و تابلوها به مسافران می‌گویند از این فروشنده‌ها خرید نکنند. روزانه یک جنگ موش و گربه میان پلیس و فروشنده‌های مترو هست.

سمیه ۳۵ ساله که مقدار زیادی دستمال سر دخترانه می‌فروشد، به مردها می‌گوید که این‌ها را برای همسرانتان بگیرید؛ آنها عاشق اینها خواهد شد.

زن و مردها اجازه دارند سوار اکثر کابین‌های مترو بشوند ولی در عقب و جلو سه کابین مخصوص زنان است. این کابین‌ها را زنان فروشنده آباد کرده‌اند؛ فروشنده‌هایی از ۱۰ تا ۷۵ سال. ریمل مژه و ابرو، لواشک، آئینه‌هایی برای آرایش، دستمال‌های سر و مانتو از جمله اشیائی هستند که در مترو می‌فروشند.

در ایستگاه امام خمینی از یک مسافر زن پرسیدم آیا فروشنده‌ها در کار آنها فضولی می‌کنند؟ در پاسخ به من گفت: اصلا. بیشتر ما لوازم آرایش را از یک زن که اینجا است می‌خریم؛ قیمت‌ها در اینجا بسیار کم است.

بزرگترین فروشگاه متحرک زیرزمینی

بطور میانگین میانگین هر مسافری که در ساعت ۳ تا ۵ بعد از ظهر در خط ۱ مترو تهران نشسته است هر ۲۰ ثانیه یک فروشنده می‌بیند؛ از فروشنده آدامس تریدنت ۳ هزار تومانی تا پتو مسافران ۱۰ هزار تومانی، هدفون ۵ هزار تومانی، «ام پی تری» ۱۰ هزار تومانی و … .

یک معلم شیمی ۵۰ ساله در این رابطه به من گفت: احتمالا این باید بزرگترین فروشگاه متحرک زیرزمین باشد همچنین باید بزرگترین فروشگاه لوازم چینی در تهران هم باشد. به نظر من چین باید در ایران چند خط مترو مجانی بسازد، تصور کنید چقدر سود خواهند کرد! این فروشنده‌ها بیشتر از من و همکارانم پول بدست می‌آورند. البته کارشان نیز سخت‌تر است، آنها در مترو زندگی می‌کنند.

آرش ۲۱ ساله که مهندس برق است چند روز در هفته از ایستگاه قیطریه به انقلاب می‌رود. او که از حضور فروشنده‌ها در مترو ناراضی است، در این باره می‌گوید: بعد از مدتی شما از صدای آنها خسته می‌شوید. در اول این موضوع جالب است اما بعد یک مدتی تکراری و خسته‌کننده می‌شود برای همین همیشه در گوشم هدفون هست و به آهنگ گوش می‌دهم.

البته بازدیدکنندگان از قسمت‌های دیگر ایران از فروشنده‌های مترو خوششان می‌آید. مرضیه ۲۳ ساله که از اصفهان به تهران آمده می‌گوید: این اتفاقات بامزه در تهران با باقی شهرها فرق دارد. فروشنده‌ها بسیار با اعتماد به نفس و حرفه‌ای هستند. من خجالتی هستم و نمی‌توانم از آنها چیزی بخرم.

با این وجود تلاش‌های مسئولان برای جلوگیری از خرید و فروش در مترو، این کار ادامه دارد. احسان مقدم مدیر اجرایی متروی تهران در مهرماه در مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر گفت که مسئولان دیگر اجازه نمی‌دهند افرادی با کیسه‌های بزرگ وارد مترو شدند.